Spor nedir ? Spor Yapma Nedenleri
Spor
İnsanların ferdi veya toplu olarak fiziki, ruhi ve düşünme
kabiliyetini kendine ve bir rakibine karşı, önceden belirlenmiş bir düzen
içinde başarı kazanmaya yönelik ve mücadele heyecanını yaşamak için yaptığı
beden hareketlerinin bütününe verilen genel isim.
Spor Yapma nedenleri
nedenlerini say say bitmez :)) alttaki video bakın hepsini yazmak zor geldi..
Düzenli spor yapmanın kas ve kemik gelişimine faydaları
Spor kişinin beden ve ruh sağlığını geliştirmek, kendine
olan güvenini arttırmak üst düzey performans sağlamak amacıyla yapılır. Bunun
yanında sağlıklı ve zinde olmak, boş zamanları değerlendirmek ve kilo koruma
için de spor yapanlar vardır. Her geçen gün düzenli yapılan bedensel
egzersizlerin, sağlık için önemi daha da anlaşılıyor.
Kemik sağlığı için genç yaşlarda sağlıklı beslenme, düzensiz
egzersiz ve spor yapmanın önemi büyük. Çünkü kemik erimesi yani osteoporozu
önlemenin en akıllıca yolu kemik erimesi başlamadan önce düzenli egzersiz
yapmaktan geçiyor. Kemik erimesi tespit edilen hasta beslenme ve egzersiz
(spor) ve gerekirse bazı ilaçlarla takip edilir. Kemik ve kasları güçlendirmek
için mutlaka doktorun önerdiği bazı hareketler, egzersizler yapılmalıdır.
Ancak bu dönemde yapılan spor mutlaka bu konuda uzman olan
fizik tedavi ve rehabilitasyon doktorlarına danışarak yapılmalıdır. Hayatın her
döneminde olduğu gibi kemik erimesi durumunda da bilinçsiz egzersiz ve spor
yapılması fayda değil zarar getirir. Kemik erimesinin önlenmesi ve
ilerlemesinin engellenmesi amacıyla düzenli egzersiz, hareketler ve spor son
derece fayda sağlar.
Egzersizler; kasların, kemiklerin, eklemlerin, kalp-damar
sistemi ve fonksiyonlarının en uygun şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Uzun
mesafe koşuları, bisiklet, uzun mesafe yüzme gibi dayanıklılık sporları
yapanlarda kroner arter hastalığı hipertansiyon ve şeker hastalığı daha nadir
görülür. İnsan bedeni özel yeteneklerle donatılmış mükemmel bir varlıktır.
Yaşam dinamizmini merkezi sinir sistemi kontrol eder. Kalp, yaşam boyu düzenli
olarak vücuda kan pompalar. Sürekli egzersizlerle solunum sindirim, boşaltım ve
iskelet kas sistemlerinin istenen düzeyde çalışması sağlanır. İnsan bedeninin
uzun süre hareketsiz kalması hareket yeteneğini kaybetmesine ve çeşitli sağlık
problemlerine neden olabilir.
Sistemli yapılan spor egzersizleri kaslar üzerinde de
etkilidir. Kas kuvvetinin gelişimi, kas kesitinin kalınlığına bağlıdır. Spor
egzersizleri sonucunda yapılan çalışma özelliğine göre kas liflerinde bir
gelişme görülür Bir kasın çapı, yüksek gerilimde uyarılar verilmesiyle büyür.
Enerji depolarının büyümesi ve kılcal damarlarının genişlemesi kas dayanıklılık
yeteneğini sağlar.
Spor dallarında enerji oluşum sistemlerinin hangisinin etkin olduğu çeşitli araştırmacılarca ortaya konulmuştur. Kuşkusuz bir fiziksel aktivite sırasında tüm enerji oluşum sistemleri kullanır. Ama burada önemli olan hangisinin etkinliğinin daha yoğun olduğudur. İşte bu aşamada spor dalları enerji oluşum yolları açısında çeşitli sınıflandırmalara ayrılmıştır. Süresel olarak değerlendirildiğinde, bir dakika ve altında süren tüm aktivitelerde etkin olan enerji oluşum şekli anaerobik enerji oluşumudur. Örneklemek gerekirse 100 m, 200 m 400 m, uzun atlama, yüksek atlama, sırıkla yüksek atlama. gülle atma, 50 m ve 100 metre yüzme, bisiklet pist yarışları, cirit atma, disk atma, çekiç atma, kayakta slalom ve iniş yarışları v. b gibi spor dalları da etkin olarak kullanılan enerji oluşumu anaerobiktir. 5. 000 m, 10. 000 m, 20. 000 m, maraton bisiklet yol yarışları, yürüyüş, kayak kros, kürek çekme v. b gibi spor dalları da aerobik enerji oluşumunun etkin olduğu dallardır.
Kuvvet nedir
Kuvvet tanımı çeşitli bilim alanlarında, değişik şekillerde yapılır. Sportif bağlamda bir direnci yenebilme kuvvet adı verilmektedir.
Kaç çeşit kuvvet vardır
Üç çeşit kuvvet vardır. Bunlar maksimal (birim kuvvet, kaba kuvvet, temel kuvvet), çabuk kuvvet ve de kuvvete devamlılıktır.
Maksimal kuvvet
Maksimal kuvvet bireyin bir seferde üretebileceği en büyük kuvvet miktarıdır. Bir başka deyişle nöromüsküler (sinir-kas) sistemin istemimizle kasılması sonucu kaldırılabilecek en büyük ağırlığın kaldırılmasıdır. Maksimal kuvvet, sprint ve büyük sıçramalarda sürat ile birleştirilebildiği gibi, kürek sporunda dayanıklılıkla da birleştirilebilir.
Maksimal kuvvet nelere bağlıdır
Maksimal kuvvetin büyüklüğü genelde beş faktöre bağlıdır. Bu faktörler sırasıyla şunlardır:
a. Kasın fizyolojik kesitinin büyüklüğü, b. İnter-müsküler koordinasyon (yapılan
hareketlere katılan kaslar arasındaki koordinasyon), c. İntra-müsküler koordinasyon (kas içi
koordinasyon), d. Kas fibril türü (FT dominant-baskın-olanlar daha fazla kuvvet
üretir), e. Motivasyon
çabuk kuvvet nedir?
çabuk kuvvet, en kısa sürede oluşturulabilen en büyük kuvvettir. Ya da nöro- müsküler (sinir-kas sistemi) sistemin bir direnci en kısa sürede yenebilme yeteneğidir. Bir kişinin vücudunun farklı bölümleri, farklı çabuk kuvvet üretir.
Ağırlık çalışmalarında nelere dikkat edilmelidir
Ağırlık çalışmaları sırasında bazı konulara dikkat edilmelidir. Eğer bu konulara dikkat edilmez ise sporcuların sakatlanma risklerinin artması söz konusudur. Ağırlık çalışması öncesi mutlaka iyi bir ısınma ve stretching (germe) çalışması yapılmalıdır. çalışmalar sırasında eğer serbest ağırlık ile çalışılıyorsa, öncelikle ağırlık tutma şekli, soluk alıp verme gibi ayrıntılarıyla teknik öğretilmelidir. Serbest ağırlıkların bağlantı ve sıkıştırma yerleri her kaldırma öncesi kontrol edilmelidir. Ağırlık çalışmaları sırasında sporcuların birbirlerine kesinlikle şaka yapmaları engellenmelidir.
Sürat
Fizyolojik açıdan sürati değerlendirdiğinizde ;sinir sisteminin hareketlilik temeline bağlı olarak kas isteminin hareketleri en kısa zaman içinde yapabilme yeteneğidir. Ve sürat, kuvvet ile direkt bağlantı bir özelliktir. Bir başka deyişle hareket uyaranı ile uyaranın kesilmesi arasındaki hızlı değişim sonucu kas sistemi amaca uygun yüksek bir hareket frekansı oluşturur. Bu hareketlere ancak uygun kuvvet uygulanmasıyla erişilebilinir. Sürat, çok yönlü ve karmaşık bir özelliktir. Antrenman bilimindeki en karmaşık konuların başında gelmektedir. Bu konuda yapılacak çalışmalarda mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Kuvvet olmaksızın sürati geliştirmek olası değildir. Sporcunun sürati geliştirilmek isteniyorsa kuvvetin geliştirilmesi gerekir. Süratin artımı için maksimal hareket sürati ve maksimal kuvvetin artırılması gerekmektedir. Unutulmaması gereken, maksimal hareket süratinin geliştirilmesi olağanüstü güç iken, kuvvetin geliştirilmesinin kolaylılığıdır. Sürat üç ana öğeye ayrılır. Bunlar a. Reaksiyon zamanı, b. Hareket sürati (her bir hareketin sürati) ve c. Hareket frekansı (temposu). İşte bu noktada süratin geliştirilmesi sürati oluşturan bu öğelerin her birinin ayrı ayrı geliştirilmesi ile sağlanır.
Dayanıklılık
Dayanıklılık kavramı için çeşitli tanımlamalar söz konusudur. Genel olarak, yorgunluğa karşı direnme niteliği ya da yorgunluğa dayanabilme gücü olarak değerlendirilir. Jonatha göre dayanıklılık, çalışmanın kalitesini düşürmeksizin durağan(statik) ya da dinamik bir yüklenmeyi, olabildiğince uzun süre yapabilme yeteneğidir. Simkine göre ise dayanıklılık, insanın güç yeteneğini koruyabildiği sürenin uzatılması, bir çalışmanın ya da dış çevrenin elverişsiz koşullarının etkisine rağmen yorgunluğa karşı organizmanın artırılmış direnme gücüdür. Dayanıklılık için uzmanlarca çeşitli sınıflandırmalar ve gruplandırmalar yapılmış. Bunlardan ilki, enerji oluşum sistemleri açısından değerlendirmedir. Burada dayanıklılık, aerobik (oksijenli) dayanıklılık ve anaeorobik (oksijensiz) dayanıklılık diye ikiye ayrılmaktadır. Bir diğer sınıfladırma da Harreye göre süresel açıdan yapılmıştır. Bu da kısa orta ve uzun süreli dayanıklılıktır. Son olarak da dayanıklılık, temel ve özel dayanıklılık olarak değerlendirilmiştir.
Dayanıklılık nasıl geliştirilir
Dayanıklılığın geliştirilmesine yönelik antrenman yöntemleri üç ana başlık altında toplanabilir.
a. Devamlı yükleme yöntemleri, b.
İnterval (aralı) yüklenme yöntemleri (intensiv/yoğun ve ekstensiv/yaygın
interval olarak da ikiye ayrılır), c.
Yarışma ve kontrol yöntemleri. Bu üç yöntemin her biri değişik şekilde organize
edilerek kullanılır.
Koordinasyon
Koordinasyon, amaca yönelik bir hareketle iskeletle kasları ile merkezi sinir sisteminin uyum içinde çalışması. etkileşimidir. Koordinasyon, bir sınıflama şekline göre genel ve özel koordinasyon olarak ikiye ayrılır. Burada genel koordinasyon, bir kişinin hangi spor dalıyla uğraşırsa uğraşsın çeşitli hareket becerilerini kazanmasıdır. Özel koordinasyon ise bir spor dalında çeşitli ve bir seri hareketin hızlı, akıcı ve uyumlu bir şekilde yapılmasıdır.
Sporcunun nabzı neden düşüktür
Fiziksel aktivitenin kardiyo-vasküler (kalp-damar) sistemi üzerine yapmış olduğu olumlu etki (adaptasyon) nedeniyle sporcunun nabız sayısı düşüktür. Bu noktada düzenli fiziksel aktivite, sporcuda kalp kasının gelişmesine ve sol ventrikülün (karıncık) büyümesine neden olur. Bu da beraberinde kalbin bir seferde vücuda pompaladığı kan miktarının artmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla pompalanan miktar arttığı için, pompalama adedi azalmış olur.
Pratikte kişinin maksimum nabız sayısı Hollmana göre 220 sayısından yaşının çıkartılması ile elde edilir. Burada 220 doğum öncesi çocuğun eristiği nabız sayısıdır. Örneklersek, 25 yaşındaki bir sporcunun nabız sayısı yaklaşık 195‘e kadar çıkabilir.
Çok kapsamlı ve yararlı bilgiler beğendim ..
YanıtlaSilSpor yapmak için bir sürü nedenimiz daha oldu :)
YanıtlaSilSpor her yaşta gereklidir ve bilinçli spor çok önemlidir. Bilgilendirmeleriniz için teşekkürler. ..
YanıtlaSilÇok sağlıklı bir blog olmuş Fahrettin hocam.
YanıtlaSilEğlendirici ayrıntılar da var aynı zamanda, bağlıyor insanı :)
Teşekkürler..
Fahrettin hocam çok bilgi verici bir blog olmuş elinize sağlık :)
YanıtlaSilSpor dallarında paylaşımlar yaparsanız çok mutlu olurum Teşekkürler :)
Bülent hocam spora simdilik böyle bir giriş yapalım dedik daha sonra dallandırıp budaklandırırız hehe :))
SilSayende spor yapmaya karar verdim Fahrettin hocam.
YanıtlaSilAmeliyat sonrası hastalar bağırsakları çalışsın diye bolca yürütülür. Bu yazıdan sonra sadece yürüyüşle yetinmeyip spor da mı yaptırsak diye düşünmedim değil :)
YanıtlaSil